“کمال الدین و تمام النعمه ” نام کتاب ارزشمندی است که شیخ صدوق علیه الرحمه با توجه به ضرورتها و نیاز از روی مسؤولیت شناسی و باورهای مهدوی اواخر عمر خود تألیف کرده است. شهری که این کتاب در آن تألیف شده نیشابور است که در قرون اولیه اسلامی از شهرهای بزرگ ممالک اسلامی و از مراکز و کانونها به شمار می آمد و از نظر جمعیت یکی از شهرهای بزرگ و آباد محسوب می شده است . کسانی که نزد شیخ آمد و شد، می کردند در امر غیبت متحیر بوده و در امر قائم شبهاتی داشته اند و شیخ صدوق همت خود را مصروف ارشاد آنان و بازگرداندن ایشان به راه حق و صواب می نموده است . تا آنکه شیخ نجم الدین أبو سعید محمد بن حسن بن محمد بن احمد بن علی بن صلت قمی را ملاقات می کند که چندی در بخارا اقامت داشته و تحت تأثیر گفتار و ایرادات یکی از بزرگان و فلاسفه و منطقیین بخارا در موضوع غیبت و انقطاع اخبار قائم دچار حیرت و تردید شده بود. شیخ صدوق در اثبات امام و غیبت او مباحث و فصولی را یادآور شده و اخباری درباره غیبت امام عصر عج از پیامبر اکرم و ائمه هدی نقل می کند که باعث می شود شک و تردید وی رفع شود. شیخ نجم الدین از شیخ صدوق درخواست می کندکه کتابی در این معنی تألیف کند و شیخ هم در پاسخ به او وعده می دهد که اگر خداونداسباب رجوع وی را به وطن و محل اصلی استقرارش ری فراهم سازد آن کتاب را بنویسد اما او در عالم رؤیا امام زمان حضرت مهدی موعود عج را می بیند که در طواف خانه خدا به وی خطاب می فرماید: لم لا تصنف کتاباً فی الغیبه ؟«، چرا در باب غیبت و پیرامون این موضوع مهم و اساسی کتابی نمی نویسی و جریان و سرنوشت غیبتهای انبیا را در آن ذکر نمی کنی؟ شیخ صدوق گریان از خواب بیدار می شود و از بامداد همانروز شروع به تالیف کتاب کمال الدین می نماید . از مصادیق حسن انتخاب صدوق این است که نام کتاب کمال الدین و تمام النعمه از این آیه شریفه قرآن کریم اتخاذ شده که اشاره به وصایت پیامبر مبنی بر ولایت حضرت علی علیه السلام است که در آن آمده است: اَلیومَ أَکمَلتُ لَکم دینَکم وَ أَتمَمتُ عَلَیکُم نِعمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الإِسلامَ دیناً. بنا بر این مشخص است که این کتاب ارزنده یعنی کمال الدین درباره یکی از اصیل ترین و درخشان ترین آرمانها و وعده های انبیاء الهى مبنی بر اعتقاد قلبی به مهدی موعود عج به رشته تحریر درآمده است.





