محمود اولیاء (۱۳۴۰-۱۲۷۸ ش)، نقاش معاصر و از جمله شاگردان کمال‌الملک، در مدرسه صنایع مستظرفه بود. وی در تهران، محله عودلاجان پا به دنیا گذاشت. اولیاء از نوادگان اولیاء سمیع شیرازی از متفکران و خوشنویسان اواسط قاجار بود. پدر او، محمداسماعیل عطار از هواداران انقلاب مشروطه و عضو کمیته انقلاب که در قیام جنگل نیز نقشی مؤثر داشت؛ آشنایی پدر با کمال الملک از جمله دلایل تشویق و ترغیب محمود سیزده ساله برای ورود به مدرسه صنابع مستظرفه بود از این رو مشوق اصلی محمود در هنر پدر او بود. محمود بیش از ده سال نزد کمال‌الملک و دیگر استادان مدرسه به فراگیری فنون طراحی و نقاشی پرداخت. از آنجا که محمود اولیا در مدرسه صنایع مستظرفه مورد توجه کمال الملک قرار گرفت او را «محمودآقای کوچک» خطاب می نمود.
مدرسه صنایع مستظرفه توسط محمد غفاری ملقب به کمال الملک، بعد از بازگشت از اروپا در سال ۱۲۸۹ در باغ نگارستان که با ابنیه و کاخ ها و تزیین ویژه یکی از آثار معتبر هنری دوره قاجار محسوب می شد به شکل مدارس هنری نوین تاسیس شد. بدین ترتیب نخستین مدرسه رسمی نقاشی ایران با همت و ریاست کمال الملک شروع به کار نمود. سبک کار محمود اولیا، در سال های حضور در مدرسه صنایع مستظرفه ادامه شیوه کمال الملک بود. به عبارتی طبیعت نمایی و ساخت و سازهای دقیق. بعد از آن که با آثار نقاشان اروپا نظیر رامبراند، میکل آنژ و تیسین آشنا شد تحولی در آثار پس از سال ۱۳۰۵ او هویدا شد. تکنیک کار اولیا رنگ و روغن، طراحی و مداد رنگی بود. از جمله آثار او می توان : «به‌دار آویختن حلاج»، «پیرمرد با عصا»، «زندگی روزمره»، «گذشت عمر»، «پسری در حال مطالعه»، «کودک خفته»، «نیمرخ کاظم اردوبادی»، … اشاره کرد.
در بیست و یک سالگی به ایتالیا رفت و در رشته مجسمه‌سازی به تحصیل پرداخت. پس از مدتی به فرانسه رفت و در مدرسه هنرهای زیبای پاریس به تحقیق و تحصیل مشغول گردید.
اولیا بخشی از زندگی خود را از ۱۳۱۰ الی ۱۳۱۷ در شیراز سپری کرد؛ که طراحی‌ها و نقاشی‌های کوچک او با موضوع طبیعت و فیگور، مثل «کوه مستسقی»، مناظر و پل‌های شیراز، «آسیاب سه‌تایی» و «پیرمرد روحانی» به سال‌های اقامت او شیراز بر می گردد.
در سال ۱۳۲۵ با همکاری اسماعیل آشتیانی موفق به بازگشایی مدرسه کمال‌الملک شد و تا اواخر عمر در آنجا به تعلیم هنرجو مشغول بود. همچنین، در این سال‌ها در دبیرستان‌های شیراز و تهران مشغول به آموزش هنر گردید. اولیا در راستای اهداف آموزشی کتابی با عنوان رهنما یا مجموعه نمونه‌های نقاشی انسان، حیوان، مناظر طبیعی… با همکاری علی‌اکبرنجم‌آبادی از شاگردان کمال‌الملک، به شیوه سنگی به چاپ رسانید.
آخرین اثر استاد با عنوان «تک‌چهره مرد جوان» در فروردین سال ۱۳۴۰ خلق شد. استاد اولیا در همان سال در سن شصت سالگی در تهران بر اثر مسمومیت دار فانی را وداع کرد و در شهر ری، ابن بابویه، در ضلع شرقی مقبره‌ی جهان پهلوان تختی در خاک آرمید.
وی پیش از مرگ چهل تابلوی خود را به کتابخانه مجلس اهدانمود.
همچنین فرزندان برومند این استاد مسلم نقاشی در رشته های مختلف هنری نظیر نقاشی، معماری، دکوراتوری و مجسمه سازی مشغول به خلق آثار هنری می باشند.