
سیدابوالقاسم انجوی شیرازی معروف به نجوا، پژوهشگر فرهنگ عامه و مؤسس مرکز فرهنگ مردم، در نهم اردیبهشت ماه ۱۳۰۰ هـ . ش/ ۱۹۲۱. م در محله دروازه سعدی شیراز، در خانوادهای روحانی و طالب علم به دنیا آمد. پدرش سیدخلیل مشهور به «صدرالعلما» که نسب وی به سیدالاسود طباطبایی میرسد، و مادرش خدیجه کجوری دخت عبدالمجید مشهور به «حکیم منظر» و نوه آیتالله حاج شیخ مهدی کجوری مازندرانی بود. پس از مهاجرت خانواده به تهران و سکونت در کوی سقاخانه آئینه، واقع در بازار، در مدرسه سادات، دبیرستان بازرگانی و دانشکده حقوق دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و برای ادامه تحصیل در دانشگاه ژنو راهی سوئیس شد. انجوی همچنان که از محضر بزرگان ادب فارسی بهره میگرفت در سال ۱۳۱۸ هـ . ش با فرهنگ غرب، ادبیات جدید اروپا، زبان فرانسه و بهویژه فولکلور آشنایی یافت. با سقوط رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰ به فعالیتهای سیاسی و مطبوعاتی روی آورد و با اسامی مستعار الف ـ نجوا، الف ـ جویا و الف ـ صبح در نشریات «نبرد امروز»، «افق» و «آتشبار» (۱۳۲۶ ـ ۱۳۲۲) قلم زد و به دلیل چاپ مقالات انتقادی به جزیره خارک (۱۳۳۵ ـ ۱۳۳۳) تبعید گردید. انجوی پس از رهایی از بند تبعید، به تألیف و تحقیق در ادب رسمی روی آورد که رهاورد آن کتابهای «سفینه غزل» (۱۳۳۶) مکتب شمس (۱۳۳۷) و تصحیح دیوان خواجه حافظ (۱۳۴۵) بود.
شهرت اصلی وی تولید برنامه فرهنگ مردم، در سال ۱۳۴۰ بود که بعدها به جز تولید برنامه باعث پایهگذاری قدیمی ترین کانون پژوهشی رادیو گردید.
ابوالقاسم انجوی شیرازی پژوهنده ای سخت کوش و خستگی ناپذیر بود که تا آخر عمر دست از پژوهش برنداشت. حوزه اصلی علاقه او فرهنگ مردم (فرهنگ عامه) بود و این کار را از طریق پژوهشهای مردم شناسی، روزنامه نگاری، برنامه های رادیویی، برگزاری مراسم شاهنامه خوانی و نقالی پیش می برد.
انجوی در حیاتش توانست یازده جلد کتاب در زمینه فرهنگ مردم ایران شامل مثلها، قصهها و آداب و رسوم با کمک انتشارات امیرکبیر انتشار دهد.
وی علاوه بر این در زمینه حافظشناسی و موضوعات دیگر هم مقالاتی دارد. مقالات انجوی در حوزه فرهنگ بسیار متنوع است.
دیوان حافظ شیرازی با تصحیح انجوی شیرازی به زعم برخی حافظ شناسان کاملترین دیوان است زیرا وی گونهها و روایات مربوط به اشعار حافظ را گردآوری و ارائه کردهاست.
این شخصیت نامور فرهنگی در ۲۵ شهریور سال ۱۳۷۲ خورشیدی در تهران درگذشت و در گورستان ابن بابویه به خاک سپرده شد.
