
علی اکبر خوشدل تهرانی فرزند رحیم صلحخواه کرمانشاهی، از روحانیان و شاعران مشهور تهران در سده اخیر است.
علی اکبر در سال ۱۲۹۳ در تهران به دنیا آمد. او پس از اتمام تحصیلات متوسطه، به فراگیری علوم قدیمه پرداخت و صرف، نحو، فقه، اصول، معانی، بیان، بدیع، حکمت و منطق را آموخت. خوشدل پس از تحصیلات علوم قدیمی نزد افرادی چون شیخ علی رشتی، تحصیلات کلاسیک را طی کرد و در مدرسه ایرانشهر (ثروت) مدتی تحصیل نمود
خوشدل سپس به سیر و سیاحت روی آورد و به مدت سی سالِ تمام، ایران، عراق، مصر، ترکیه، حجاز، افغانستان، پاکستان و هندوستان را به پای شوق طی نمود و چهار بار به زیارت خانه خدا رفت.
علی اکبر خوشدل، در غزل و قصیده و قطعه و مثنوی، شعر میسرود و بیشتر به عنوان یک شاعر مذهبی، آیینی و مدیحه سرا شناخته شدهاست. در غزل سبکی مشابه صائب دارد. با وجود اینکه در میان اشعار او، تنوع موضوعی نیز دیده میشود، اما خوشدل تهرانی بیش از هرچیز به شاعر آئینی که عمر خود را صرف مدح خاندان نبوت کرد، شهره است. مراثی و مدایح او سالها زمزمه عاشقان کربلاست. از خوشدل تهرانی آثار متعددی از جمله دیوان کامل، گلشن خوشدل، عمده الاسرار و دیوان غزلیات به یادگار مانده است.
او برای هریک از چهارده معصوم(ع) ۷۱ قصیده به تعداد سالهای عمرش سروده است. هرچند کمتر نامی از خوشدل میشنویم، اما سرودههای او هر ساله مایه شور حسینی در هیئات مذهبی است. «بزرگ فلسفه قتل شاه دین این است…» معروفترین شعر خوشدل است که در سالهای پیش از انقلاب از جمله سرودههای تأثیرگذار آیینی به شمار میرفت:
بزرگ فلسفه قتل شاه دین این است
که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است
حسین مظهر آزادگی و آزادی است
خوشا کسی که چنینش مرام و آیین است
نه ظلم کن به کسی و نه به زیر ظلم برو
که این مرام حسین است ومنطق دین است
همین نه گریه بر ان شاه تشنه لب کافی است
اگر چه گریه بر الام قلب تسکین است
خوشدل از جمله محبان اهل بیت(ع) بود که بر چشمه خورشید نظر داشت. او در دوم مهر سال ۶۵ دیده از جهان فروبست. این شاعر آیینی در جوار آستان شیخ صدوق و در آرامستان ابن بابویه آرمیده است.
