میرزاده عشقی

گرد آوری  روابط عمومی آستان شیخ صدوق

از جمله مشاهیر  ایران زمین که در جوار آستان شیح صدوق و در آرامستان ابن بایویه  دفن شده است  روز نامه نگار، ادیب ، شاعر و سیاست ورزی است که  هم در دوران مشروطیت و هم در زمان سلطه  رضان خان پهلوی  مشی آزادگی را  همواره پیشه کرد.

سیدمحمدرضا کردستانی با تخلّص میرزاده عشقی (۲۰ آذر ۱۲۷۳ – ۱۲ تیر ۱۳۰۳) شاعر، روزنامه‌نگار، نویسنده و نمایشنامه‌نویس ایرانی دوره مشروطیّت و مدیر نشریه قرن بیستم بود که در دوره نخست‌وزیری رضاشاه، به دستور رئیس ادارهٔ تأمینات نظمیه (شهربانی) وقت،  با شلیک تیر به قلبش ترور شد. وی از جمله مهم‌ترین شاعران عصر مشروطه به‌شمار می‌رود

میرزاده عشقی غالباً در روزنامه خود یا دیگر روزنامه‌ها و مجلات اشعار و مقاله‌هایی منتشر می‌کرد که بیشتر جنبه وطنی و اجتماعی داشت. وی از نخستین و برجسته‌ترین روشنفکران و منتقدان اجتماعیِ عصر مشروطه به‌شمار می‌رود که قلم خود را به خدمت بازتاب دادن مصائب، رنج‌ها و کمبودهای مردم در آورد و در این راستا از هیچ تهدیدی پروا نداشت.

عشقی میهن‌دوستی بی‌ریا و وطن‌خواهی بی‌چون‌وچرا بود. شوری در دل داشـت که بـی‌امان در همه جانش می‌دوید و چون آتشی از زبان و قلمش جاری می‌شد و سرانجام نهال عمرش را سوزاند. او آن‌چنان از تجسم تسلط بیگانگان بر وطنش دل آزرده و رنجور بود که نمی‌توانست آرام بماند.

از برجسته‌ترین آثار منظوم او سه‌ تابلوی مریم، کفن سـیاه و رسـتاخیز شـهریاران ایران و در زمینه نثر، مقالات تند و انتقادی را در روزنامه سده بیستم‌ می‌توان‌ نام‌ برد. شعر او نمونه تمام‌عیار شعر عصر مشروطه است.

این شعر معروف بر کنار سنگ قبر وی حک شده است:

خاکم به سر، ز غصه به سر خاک اگر کنم/ خاک وطن که رفت، چه خاکی به سر کنم؟

من آن نیم به مرگ طبیعی شوم هلاک/ وین کاسه خون به بستر راحت هدر کنم

معشوق عشقی ای وطن ای عشق پاک من/ ای آن که ذکر عشق تو شام و سحر کنم

عشقی آزاد مردی بود که   سیطره اجنبی و مزدوران بیگانه را  بر کشور بر نمی تافت. بصراحت باید گفت که جمهوری اسلامی ایران  با سیاست استقلال از قدرتهای جهانی تبلور یکی از مطالبات عشقی است.

 

تله فیلم «مرگ یک شاعر»، به کارگردانی حسن هدایت بر اساس زندگی میرزاده عشقی ساخته‌شده‌است؛ این فیلم روز ۲۵ بهمن سال ۱۳۹۲ و ۲۸ مرداد ۱۳۹۵، از سیمای جمهوری اسلامی پخش شد.

 

Scroll to Top